Bouw en verbouw, vergunning of melding

Principeverzoek

Voordat u een vergunning aanvraagt is het verstandig om eerst een vooroverleg te hebben met een adviseur van team vergunnen. Daartoe dient u een principeverzoek in. 

Omgevingswet

Vanaf 1 januari 2024 treedt de omgevingswet in werking. Om ervoor te zorgen dat onze leefomgeving een gezonde, veilige en prettig leefbare plek is, hebben we in Nederland veel regels gemaakt. De Omgevingswet is de wet die alles regelt voor de ruimte waarin we wonen en werken, onze leefomgeving (o.a. natuur, milieu, bouwen en wonen). Deze nieuwe wet bundelt en vereenvoudigt de regels voor alles wat u buiten ziet, hoort en ruikt. De wet geldt voor alle Nederlandse inwoners, organisaties en bedrijven. Onder de omgevingswet wijzigt het vergunningsvrij bouwen, tevens komt er een ‘knip’.

Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl). 

Als u gaat (ver)bouwen gelden er verschillende regels en vergunningen. U krijgt in ieder geval te maken met de lokale regels uit het omgevingsplan en de technische eisen uit het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl). Voor het (ver)bouwen kan zowel vanwege het omgevingsplan als de technische eisen een vergunning nodig zijn. Het startpunt voor de check of u voor beide een vergunning nodig heeft is altijd het Bbl. Kleine bouwactiviteiten zijn in veel gevallen, op grond van het Bbl, overal vergunningvrij gemaakt.

‘Knip’ bouwactiviteit en omgevingsplanactiviteit

Met de Omgevingswet wordt de activiteit bouwen opgedeeld in twee afzonderlijke stappen, één voor het ruimtelijke aspect en één voor het technische aspect van een bouwproject. Dat levert 2 activiteiten op: de omgevingsplanactiviteit en de technische bouwactiviteit voor een bouwwerk. Dit noemen we 'de knip'.

Vergunningplicht

In het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) staan de vergunningplichtige bouwactiviteiten voor bouwwerken met een dak en bouwwerken zonder dak.

Bouwwerken met een dak

Het bouwen van een bouwwerk met een dak is vergunningplichtig als het bouwwerk:

• niet op de grond staat
• hoger is dan 5 m
• meer dan 1 bouwlaag heeft, en is voorzien van een verblijfsgebied op de tweede bouwlaag of hoger
• een dakterras, balkon of andere niet op de grond gelegen buitenruimte heeft; of
• door de bouwactiviteit een hoofdgebouw wordt

Zoals beschreven in artikel 2.25 Bbl.

Bouwwerken zonder dak

Het bouwen van een bouwwerk zonder dak is vergunningplichtig als het bouwwerk:

• hoger is dan 5 m
• ondergronds wordt gebouwd
• een sport- of speeltoestel is, hoger dan 4 m of dat niet alleen functioneert met behulp van de zwaartekracht of de fysieke kracht van de mens
• een constructie voor het overbruggen van een terreinhoogteverschil is, hoger dan 1 m of hoger dan het aansluitende afgewerkte terrein
• een erf- of perceelafscheidingen is, hoger dan 2 m of
• een schotelantenne is, hoger dan 3 m (antenne, met antennedrager, gemeten vanaf de voet) of met een doorsnede van meer dan 2 m

Zoals beschreven in artikel 2.26 Bbl.

Uitzonderingen op de vergunningplicht

Er zijn drie uitzonderingen op de vergunningplicht. Deze staan in artikel 2.27 Bbl:

1. het bouwwerk valt onder gevolgklasse 1 en is daardoor is de bouwactiviteit meldingsplichtig
2. het gedeeltelijk vernieuwen of veranderen van een bouwwerk waarbij de draagconstructie en de indeling in brandcompartimenten, subbrandcompartimenten of beschermde subbrandcompartimenten niet wijzigen
3. het bouwwerk wordt uitgezonderd van de vergunningplicht:
   • dakkapel
   • dakraam, daklicht, lichtstraat of soortgelijke daglichtvoorziening in een dak
   • kozijn, kozijninvulling, gevelpaneel of boeideel, of stucwerk
   • magazijnstelling niet hoger dan 8,5 m en die alleen steunen op de vloer van het gebouw waarin ze worden geplaatst
   • zwembad, bubbelbad of soortgelijke voorziening of vijver
   • antenne-installatie met bijbehorende opstelpunt voor de C2000-infrastructuur voor de mobiele communicatie door hulpverleningsdiensten
   • een zogenoemde 'bouwwerk geen gebouw zijnde', voor een infrastructurele of openbare voorziening. Dit bouwwerk moeten dan wel aan bepaalde voorwaarden voldoen
   • bouwkeet, bouwbord, steiger heistelling, hijskraan, damwand, terreinverharding, terreininrichting of andere hulpconstructie

Meer informatie

Kijk voor meer informatie op de webpagina Bouw en verbouw, vergunningsvrij.

Meldingsplicht

De meldingsplichtige bouwactiviteit geldt voor het bouwen van een bouwwerk in gevolgklasse 1. Dit zijn bouwactiviteiten die alleen ten dienste staan van een volgende gebruiksfuncties:

• Grondgebonden woonfuncties, inclusief nevenfuncties (garage, schuur of kantoor aan huis). Een woonfunctie in een woongebouw, voor zorg of voor kamergewijze verhuur vallen hier niet onder.
• Woonfuncties, inclusief nevenfuncties in een drijvend bouwwerk.
• Grondgebonden logiesfuncties. Een logiesfunctie in een logiesgebouw valt hier niet onder.
• Industriefunctie, inclusief nevenfuncties. Alleen als het bouwwerk uit niet meer dan 2 bouwlagen bestaat.
• Industriefunctie als nevenfunctie bij een andere gebruiksfunctie. Alleen als het bouwwerk uit niet meer dan 2 bouwlagen bestaat.
• Bovengrondse infrastructurele werken voor langzaam verkeer tot maximaal 20 meter lang zoals kleine fiets- en voetgangersbruggen (niet over rijks- of provinciale wegen)
• Overige bovengrondse bouwwerken die geen gebouw zijn, tot maximaal 20 meter hoog (masten, antennes, et cetera). Waterkerende constructies vallen er niet onder (zoals stuwen en sluizen).

Zoals beschreven in artikel 2.17, lid 3 Bbl.

Let op! Wat betreft verbouw is uitgesteld tot 1 januari 2025.

Uitzonderingen op de meldingsplicht

De meldingsplicht is niet toepassing als het Bbl de bouwactiviteit uitzondert van gevolgklasse 1. Denk hierbij aan:

• monumenten 
• het in gebruik nemen van het bouwwerk  waarvoor een melding brandveilig gebruik nodig is 
• wanneer bij het bouwen een gelijkwaardige toegepast (constructieve veiligheid of brandveiligheid)